كاشت كيوي

تقریباً تمام کیویهای تجاری به تعداد کمی از گونه های Actinidia deliciosa: Hayward, Chico و Saanichton ۱۲ تعلق دارند.میوه این گونه ها غیر قابل تشخیص هستند و با تعریفی که از کیوی استاندارد در ابتدای این مقاله ارائه شد مطابقت دارند.
گونه جدیدی از Actinidia chinensis به نام کیوی طلائی با گوشتی زرد و طعمی شیرین همانند میوه سالاد توسط باغداران نیوزیلند تولید شد و در حال حاضر بصورت مقادیر روزافزون در بازارهای جهانی معامله می شود.بعضی از گونه های وحشی درچین دارای میوه ای زرد هستند اما به علت کوچکی ارزش تجاری ندارند. سال ۱۹۸۷ دانه های این گیاه به نیوزیلند وارد شد و باغداران پس از یازده سال ازطریق پیوند زدن آنها با کیویهای تاکی سبز نوع جدیدی از این میوه را پرورش دادند. کیوی طلائی دارای پوستی نرم و برنزی رنگ و کلاهک تیزی در انتهای آن است و گوشت آن به رنگ طلائی خاصی می باشد. ارزش تجاری این نوع کیوی از انواع سبز بیشتر است.

● ارزش غذایـــــــی
▪ کیوی حلقه شده
کیوی سرشار از ویتامین ث می باشد. مقدار پتاسیم آن از نظر وزنی تاحدی کمتر از موز است. همچنین دارای ویتامینA ، ویتامین E ، کلسیم ، آهن و فولیک اسید می باشد.
کیوی خام نیز دارای مقادیر زیادی آنزیم حل کننده پتاسیم به نام پاپایین است که ازنظر تجاری برای نرم کردن گوشت مفید است اما احتمال دارد برای بعضی از افراد آلرژی زا باشد. بویژه افرادی که به پاپایاس یا آناناس حساسیت دارند مستعد حساسیت به این میوه هم هستند.
این آنزیم که براثر پختن میوه به سرعت از بین می رود استفاده از کیوی خام را در دسرهای حاوی شیر یا هر محصول لبنی دیگرنامناسب می کند.این آنزیم در عرض چند دقیقه درحالیکه بوی بسیار بدی تولید می نماید شروع به حل کردن پروتئین شیر می کند.
● کشت
کیوی در بیشترنواحی معتدل رشد می کند. درمناطقی که گونه Actinidia deliciosa مقاوم نیست به جای آن انواع دیگر گونه ها پرورش می یابند. این میوه را بصورت تجاری درسازه های محکم کشت می کنند بطوریکه می توان در هر آکرچندین تن محصول برداشت کرد که بیش از مقداری است که تاکهای ضعیف می توانند حاصل کنند. آنها معمولاً به یک سیستم آبیاری مجهز می باشند که علاوه بر آبیاری مانع از یخ زدگی آنها در بهار می شود.
● کیوی رسیده
تاکهای کیوی مثل تاکهای انگور شدیداً به هرس نیاز دارند. میوه آن روی نی های یکساله یا بیشتر رشد می کنند اما با پیر شدن نی ها خم می شوند.نی ها را باید بعد از سال سومشان برید و جایگزین کرد.
گیاهان کیوی معمولاً دوپایه هستند یعنی هر گیاه کیوی یا نر است یا ماده.فقط گیاه ماده میوه می دهد آنهم وقتی که توسط گیاه نر گرده افشانی می شود. برای سه تا هشت تاک ماده یک گیاه نرگرده افشان لازم است. تنها استثنا ، یک نوع پیوندی از ژاپن به نام گونـه Issai است (Actinidia arguta x rufa) که گلهای کامل می دهد و می تواند خودش را بارور نماید ؛ متاسفانه این گونه کم طاقت است و مقاومت آن از بیشتر اشکال A. arguta کمتر می باشد و تولید کننده بزرگی محسوب نمی شود.
کیوی از نظر دشواری در گرده افشانی معروف است چون گلهای آن برای زنبورها جذاب نیستند. بعضی از تولید کنندگان گرده های جمع آوری شده را بر روی گلهای ماده می پاشند. اما کلاً موفق ترین راه گرده افشانی اشباعی است که در این روش جمعیتهای بسیار زیادی از زنبورها را بوجود می آورند ( با قراردادن کندوها در باغها) که زنبورها به علت رقابت شدید برای تمامی گلهای موجود در مسافت پروازیشان مجبور به استفاده از گلهای کیوی می شوند.

۱- زمان خفتگی: حالت فیزیولوژیکی ویژه ای است که جوانه کیوی بر اثر عوامل درونی و برونی از فعالیت باز می ماند.در مناطقی که کیوی کشت می شود ، زمستان باید به اندازه کافی سرد باشد تا سرمای کافی برای شکستن استراحت جوانه ها تأمین شود. در زمان خفتگی حتی با قرار دادن درختان کیوی در یک محیط مناسب ، جوانه ها رشد نمی کنند. سرمای مورد نیاز برای شکستن استراحت جوانه های کیوی 900-600 ساعت زیر 7 درجه سانتی گراد گزارش شده است. در شمال ایران تأمین نیاز سرمایی از نیمه دوم آذر ماه شروع می شود.

2- مرحله جوانه شکفتن: پس از تأمین شدن نیاز سرمایی و برقراری شرایط مناسب آب و هوایی ، جوانه های کیوی شکفته می شوند.هنگامی که 10 درصد جوانه های کیوی باز شوند و به میزان 1 سانتی متر رشد کنند، مرحله جوانه شکفتن درختان کیوی آغاز می شود. در شرایط آب و هوایی شمال ایران جوانه شکفتن درختان کیوی در نیمه دوم اسفند ماه انجام می شود.

3- مرحله ظهور برگ: برگ های کیوی 15-10 روز بعد از شکفتن جوانه ها از پیچش اولیه اولیه باز می شوند و اولین برگ های کیوی ظاهر می شوند. برگ های کیوی به ور معمول در نیمه اول فروردین آشکار می شوند. مصرف تقسیطی کود های ازته موجب رشد بهتر برگ و غنچه های گل کیوی می شود.

4- گل های کیوی 60-59 روز پس از مرحله جوانه شکفتن ، شکوفا می شوند گل های کیوی در شمال ایران از اواخر اردیبهشت تا اوایل خرداد ماه باز می شوند.

5- گل انگیزی در کیوی حداقل 2 ماه قبل از ریزش برگ ها آغاز می شود. در رقم هایوارد گل انگیزی در اواخر تابستان انجام می شود . عملیات مدیریتی مانند هرس تابستانه روی میزان گل انگیزی تأثیر زیادی دارد .

6- شروع رشد درختان کیوی تابع فعالیت ریشه است. فعالیت ریشه نیز به طور مستقیم تحت تأثیر درجه حرارت خاک است.رشد ریشه کیوی در 10 درجه سانتی گراد شروع می شود (در شمال ایران از اواخر بهمن ). اگر در این زمان هرس شوند، در محل برش شاخه ، شیره تراوش می کنند. تراوش شیره در محل زخم نتیجه فشار ریشه و نشان دهنده رشد ریشه است.

7- آزمون خاک معمولاً برای گیاهان زراعی بهتر جواب می دهد. نتایج آزمون خاک بیشتر جنبه کمکی برای تفسیر بهتر نتایج آزمون برگ در تشخیص وضعیت تغذیه ای درختان میوه دارد و به تنهایی کمتر مورد استفاده قرار می گیرد. آزمون خاک می تواند اطلاعات ارزشمندی در مورد عناصر غذایی قابل دسترس گیاه و وضعیت شیمیایی خاک به ویژه قبل از کاشت نهال های کیوی ارائه کند. بهترین زمان آزمون خاک از باغ های کیوی نیمه اول آذر ماه تا اواخر بهمن ( قبل از مصرف کود های آلی و شیمیایی ) می باشد.

8-بهترین زمان برای کاشت بذر کیوی نیمه دوم اسفند ماه است. تکثیر کیوی از طریق بذر ، موجب رشد دانهال ها می شود بهترین بذر برای تکثیر از ارقام برونو بدست می آید.

نکاتی در خصوص داشت کیوی

1-هرس زمستانه درختان کیوی مهم ترین و ضروری ترین عملیات اجرایی برای تولید محصول است و بیشترین تأثیر را روی فیزیولوژی و فرآیند گلدهی و در نهایت میوه دهی درختان دارد. این هرس پس از ریزش برگ (اواخر آذر ماه ) تا قبل از شروع رشد سالیانه ( اواخر بهمن) انجام می شود. انجام این هرس پس از شروع رشد ریشه موجب ضعف شدید درختان کیوی می شود.

2- در کیوی آرایش و بستن شاخساره های گل دهنده به سیم داربست و ایجاد زاویه ای کمتر از خط افق موجب افزایش گلدهی می شود البته شکستگی این شاخساره ها بیشتر می شود زیرا در مقابل جریان باد انعطاف کمتری دارند. بستن شاخساره ها موجب یکنواختی تاج پوشش می شود.سطح فتوسنتزی افزایش می یابد و به علت نور گیری یکسان و مناسب ، میوه ها از کیفیت بیشتری برخوردار می شوند . بستن شاخساره های گلدهنده پس از اتمام آخرین مراحل هرس زمستانه (در اواخر بهمن ماه ) انجام می شود.

3- هرس تابستانه درختان کیوی موجب افزایش گل انگیزی ، بهبود کیفیت میوه ، کاهش ضایعات انباری ، کاهش حجم عملیات هرس زمستانه ، کنترل آفات و بیماری ها می شود. این هرس دو روز پس از تشکیل میوه ( نیمه خرداد ماه ) آغاز و تا پایان فصل تابستان با سرزنی شاخساره هایی که برای فصل بعد گل و میوه تولید می کنند پایان می پذیرند. انجام هرس تابستانه در طول دوره گلدهی موجب کاهش اندازه میوه می شود. علت این موضوع به هم خوردن تعادل هورمونی درختان کیوی است.

4- گل های کیوی برای گرده افشانی کافی نیازمند فعالیت حشرات و به ویژه زنبور عسل هستند. برای گرده افشانی یک هکتار باغ کیوی تعداد 8 کندو زنبور عسل لازم است. کندوها زمانی که اولین گل های درختان ماده کیوی باز می شوند (اواخر اردیبهشت – اوایل خرداد ) به باغ انتقال داده می شود.

5- گرده افشانی گل ها کیوی به صورت غیر مستقیم ، به وسیله باد و حشرات انجام می شود. گرده افشانی مناسب و کافی کیوی نیازمند انتقال 12000 دانه گرده است. عواملی مانند شرایط آب و هوایی در زمان گلدهی ، نسبت درختان ماده به نر ، طراحی مناسب سیستم کاشت ، نوع سیستم داربست ، نوع پایه نر تأمین کننده دانه گرده و فعالیت حشرات به ویژه زنبور عسل بر شاخص گرده افشانی کیوی تأثیر می گذارند.

6- تنک غنچه و گل ، میوه دهی سالیانه را منظم می کند و از تناوب باردهی جلوگیری می کند ، همچنین اندازه میوه و بازار پسندی محصول بیشتر می شود. تنک غنچه و گل کیوی روی شاخساره باردهنده نسبت به تنک میوه کارایی بیشتری دارد. بهترین زمان اجرای آن ، مرحله تورم غنچه است. این زمان در شمال ایران به طور معمول در اواخر اردیبهشت است.

7-تنک میوه کیوی بلافاصله پس از مرحله تشکیل میوه و در نیمه دوم خرداد انجام می شود. در تنک کیوی میوه های ناهنجار ، جانبی اولیه و ثانویه حذف می شوند.انجام هرس های به موقع و کافی و همچنین تنک غنچه ، گل ، میوه موجب تولید میوه هایی با شرایط استاندارد می شوند.

8- آبیاری باغ های کیوی از نیمه اول اردیبهشت تا نیمه اول آبان انجام می شود. در دوره های رشد میوه هر گونه تعلل در انجام آبیاری موجب تنش شدید به درختان بارور می شود . به طور معمول در شمال درختان کیوی بیش از 50 مرتبه آبیاری می شوند.

9-آزمون برگ نسبت به آزمون خاک راهنمای تشخیص بهتری برای درختان کیوی با ریشه های پراکنده می باشد. نمونه برداری از برگ کیوی باید قبل از تشکیل میوه و از برگ های جوان روی شاخساره های رشد فصل جاری انجام شود و یا بلافاصله پس از تشکیل میوه از دومین برگ ( همراه با دمبرگ ) بعد از آخرین میوه روی شاخساره های باردهنده رشد فصل جاری انجام شود.

10- تکثیر از طریق قلمه روش آسان و در عین حال ارزان برای افزایش کیوی است. بهترین زمان برای تکثیر رویشی نیمه اول بهمن ماه است.

11-تغذیه درختان کیوی از طریق مصرف کود های شیمیایی بعد از برداشت میوه شروع می شود و تا شروع دوره ی گلدهی در فصل بعد اتمام می یابد . کود های پتاسه ، فسفاته ، عناصر کم مصرف بعد از برداشت میوه تا قبل از شروع رشد سالیانه قابلیت مصرف دارند.کود های ازته نیز بعد از شروع رشد ریشه و به صورت تقسیطی طی 4 مرحله تا شروع گلدهی در باغ کیوی مصرف می شوند.

12- در پاره ای از شرایط مانند مصرف نا متعادل عناصر غذایی ، بالا بودن PH خاک ، کارآیی جذب برخی از عناصر به خصوص در ردیف عناصر کم مصرف چون آهن و منگنز کم می شود. برای استفاده بهینه مصرف کود ها از طریق محلول پاشی ضروری است. استفاده کود های مایع کامل در نیمه اول اردیبهشت به رشد بهترکمک می کند. در زمان شکوفایی گل و حین گرد افشانی نباید محلول پاشی انجام شود. برای پرهیز از آسیب به میوه های جوان ، محلول پاشی از اوایل تیر تا قبل از پیری برگ ها در نیمه دوم شهریور خاتمه می یابد. پس از محلول پاشی باغ کیوی آبیاری انجام شود.

13-عملیات بهداشتی در باغ کیوی به طور مستمر در طول سال باید انجام شود. اجرای برخی از اقدامات بهداشتی مانند مرمت و بهسازی سیستم های زه کشی در فصل زمستان اهمیت بیشتری دارد اما اگر در طول سال در مسیر حرکت زه آب در دالان های زه کشی به نحوی از انحا مانند رویش علف های هرز اخلال ایجاد شود می بایست عملیات بهسازی دالان های زه کش انجام شود.

14- آفات نباتی در سنین اولیه رشد ، حساسیت بالایی دارند بنابراین روش های مبارزه می بایست به این دوره های خاص متمرکز شود. آفت غالب در باغ های کیوی شپشک توت می باشد . در صورت لزوم اگر آفت با اقدامات مدیریتی چون هرس تابستانه و زمستانه کنترل نشود با مصرف روغن حداکثر تا 3 لیتر روغن در 200 لیتر آب در اواخر دی تا نیمه اول بهمن اقدام به مبارزه می شود. در صورت فعالیت مجدد و بروز خسارت می توان با مشورت کارشناسان در اردیبهشت یا شهریور ماه مبارزه ثانویه با یکی از سموم حشره کش را داشت. در چند سال اخیر آفت تریپس نیز شیوع زیادی داشته است . بهترین روش کنترل این آفت مبارزه با علف هرز داخل باغ است.

15- مبارزه با بیماریهای کیوی نیز بسیار مهم است که شامل پوسیدگی ریشه و طوقه می شود.اجرای اقدامات بهداشتی چون احداث و مرمت سیستم های زه کشی ، مبارزه با علف های هرز ، هرس تابستانه به موقع و کافی ، کاشت درختان بصورت جوی و پشته و در صورت لزوم مصرف سموم شیمیایی در کنترل بیماری مؤثر می باشد.بهترین روش کنترل این موجودات خرید نهال استاندارد از نهالستان های مورد تأیید سازمانهای جهاد کشاورزی می باشد.

16- مبارزه با علف های هرز در طول فصل رشد و بخصوص قبل از دوره گلدهی می بایست انجام شود . به دلیل حساسیت ریشه های کیوی ، مبارزه مکانیکی نسبت به مصرف سموم شیمیایی ترجیح داده می شود.

17- بطور معمول در تکثیر و یا در اصلاح درختان کیوی به صورت سرشاخه کاری ( تغییر رقم ) از پیوند اسکنه انجام می شود. بهترین زمان اجرای پیوند اسکنه ای نیمه اول بهمن ماه می باشد. اجرای پیوند اسکنه بعد از شروع رشد سالیانه غیر ممکن می باشد . زیرا تراوش شیره مانع گیرایی پیوند می شود.

18- برای پرورش و تولید میوه کیوی افزودن کودهای حیوانی به خاک ضروری است . ضمن آن که هنگام کاشت به بستر اولیه 4-3 فرغون کود دامی افزوده می شود در سنین باروری نیز حداقل یک سال در میان کودهای دامی برای تغذیه بهینه گیاهی به خاک افزوده می شود.کودهای دامی در دوره خفتگی درختان کیوی در باغ مصرف می شود.

19- در باغ های کیوی تعدادی از درختان بالغ ممکن است بر اثر حمله بیماریهایی چون پوسیدگی ریشه دچار زوال یا نابودی شوند که می بایست واکاری شوند. بهترین زمان برای واکاری در باغ کیوی اواخر آبان-آذر یا در اواخر بهمن و اوایل اسفند می باشد.

ارقام مهم :
در ایران بیش از 95% باغات کیوی با استفاده از رقم هایوارد ، بدلیل ویژگی‌هایی نظیر درشتی و یکنواختی میوه، بازار پسندی و خاصیت خوب انبارداری، کشت شده است. و برای گرده افشانی از دو رقم نر توموری و ماتوا استفاده می‌شود که زمان گلدهی رقم توموری با رقم مادة هایوارد همپوشانی بیشتری دارد. بطور معمول حدود 10 درصد باغ برای درختان نر در نظر گرفته می‌شود. نسبت پایة نر به ماده 1 به 9 است و بهتر است پراکندگی پایه‌های نر در باغ طوری باشد که در تمام ردیف‌ها پایة نر جود داشته باشد.
ارقام تجارتی مهم ماده عبارتند از : آبوت ، آلیسون ، برونو ، هایوارد ، مونتی و ارقام نر ماتوا و توموری

ازدیاد کیوی :

کیوی را میتوان به وسیله ریشه دار کردن قلمه و یا کاشت بذر و پیوندزدن ارقام تجاری بر روی آن تولید کرد. بیش از 99 درصد کشت کیوی دنیا اختصاص به رقم هایوارد دارد که به جهت سهل بودن ریشه‌زایی، بطور عموم تکثیر آن به روش قلمه می‌باشد. دربعضی مناطق از ارقام دیگر خوراکی به عنوان پایه استفاده شده که تغییرات معنی داری روی رقم پیوندی مشاهده نشده است، ضمن اینکه نسبت به سایر روشهای دیگر هزینه و وقت کمتری لازم دارد.
1- ازدیاد به روش بذری ( تکثیر جنسی )
2- ازیاد به روش قلمه زنی ( تکثیر غیرجنسی )
در روش ازدیاد بذری میوه به عنوان منبع اصلی تهیه بذر انتخاب می گردد میوه موردنظر جهت انتخاب بذر مرغوب بایستی شرایط لازم را داشته باشد از جمله اینکه میوه کاملاً رسیده و قند آن تکمیل شده باشد با این منظور بهتر است میوه های برداشت شده را در دمای بالای 12 درجه سانتیگراد قرار داده تا نرم شده و بذر کاملاً‌ از گوشت جدا گردد دراین زمان عملیات بذرگیری شروع می شود و میوه های نرم شده را روی سطح چوبی مالش داده تا له شود سپس باقیمانده را با مقداری ماسه بادی مخلوط کرده تا ماده ژلاتینی چسبیده به بذر نیز از آن خارج گردد و بذر حاصله را با آب شیرین شستشو داده و با قارچکشهای کاربندازیم یا ویتاواکس ضدعفونی می نماییم. بذری را که از این روش به دست می آید به دو طریق می توان جوانه دار کرد.
الف : روش گلخانه گرم : دمای این گلخانه بین 22-18 درجه سانتیگراد می باشد از اوایل دی ماه بذرهای موردنظر درکرتهایی که از قبل با بستر مناسب ( ماسه 90 درصد + خاک هوموس10 درصد ) تهیه گردیده است به صورت نواری یا ردیفی با فاصله ردیف 10 سانتی متر بذرپاشی می نماییم ، جهت یکنواختی بذرپاشی بهتر است بذرها با مقداری ماسه مخلوط و سپس بذرپاشی گردد. بعد از اتمام بذرپاشی مقدار 2 سانتی متر ماسه و خاک هوموس را روی بذرها ریخته و با آبیاری ملایم جهت چسبیدن بذر به بستر و خروج هوا از حفره ها عملیات بذرپاشی تمام می شود. در این روش نشای موردنظر پس از 45 روز یعنی دراواخر بهمن ماه قابل انتقال به گلدان بوده و حتی قابلیت پیوندزنی دارد.
ب : روش گلخانه معتدل : این روش نیز کاملاً‌ مشابه روش قبلی است با این تفاوت که به علت کاهش دما در گلخانه که بین 10-8 درجه سانتی گراد است زمان انتقال نشاء به گلدان در اواخر فروردین ماه امکان پذیر میباشد و عملیات پیوندزنی به نیمه دوم دی ماه برمی گردد

ازدیاد به روش قلمه :
1- روش تکثیر مستقیم : در این روش مهمترین نکته، انتخاب پایه مادری مناسب و سالم از نظر فنوتیپ و ژنوتیپ در باغ می باشد ( رقم هایوارد )، قلمه هایی ( آنهایی که از رشد رویشی شاخه های یکساله بدست آمده اند ) به طول 15-10 سانتی متر و به قطر 7- 1 سانتی متر دارای سه جوانه تهیه می کنیم، زمان مناسب قلمه گیری از نیمه دوم دی ماه تا نیمه دوم بهمن ماه می باشد.
عملیات قلمه گیری :
1- قیچی باید کاملاً تیز باشد تا باعث له شدن بافتهای قلمه نگردد.
2- محل فوقانی قلمه شیب مناسب داشته و با چسب پیوند پوشیده گردد.
3- محل تحتانی قلمه ها با قارچ کش تیوفانات متیل به نسبت 5-2 در هزار و بنومیل به نسبت 1 در هزار ضدعفونی گردد

روشهای ریشه دار کردن قلمه :

الف- گلخانه گرم
ب- گلخانه معتدل

الف – در روش اول دمای گلخانه 22- 18 درجه سانتی گراد می باشد، بستر کشتی که قبلاً‌ آماده گردیده است با قارچکش بنومیل ضدعفونی کرده و به کاشت قلمه های تهیه شده اقدام می نماییم. زمان کاشت قلمه اواخر دی ماه تا اوایل اسفندماه می باشد و در طول مدت 60- 45 روز ریشه دار شده و آماده انتقال به گلدان شماره 17 یا نایلکس های پلاستیکی به ابعاد 20×10×10 سانتی متر می باشد.
ب- روش گلخانه های فصلی : عملیات کاشت قلمه، مشابه روش گلخانه گرم بوده اما دمای آن 12- 8 درجه سانتی گراد و قلمه ها تا اواخر اردیبهشت ماه ریشه دار شده و قابل انتقال به گلدان یا بستر کاشت می باشند.
2- روش غیرمستقیم : عملیات آن مشابه روش مستقیم بوده اما در این روش ژنوتیپ و فنوتیپ مسأله قابل توجهی در انتخاب نمی باشد ( ترجیحاً‌ قلمه ها از پایه نر انتخاب می گردند ) و زمان مناسب انتقال قلمه به گلدان از اواخر دی ماه تا اواخر بهمن ماه می باشد و پیوند به روش اسکنه ای انجام می شود

كيوي سرشار از ويتامينC مي باشد. مقدار پتاسيم آن از نظر وزني تا حدي كمتر از موز است. همچنين داراي ويتامين A‘E‘كلسيم‘آهن و اسيد فوليك مي باشد. يك عدد كيوي متوسط ۴۶ كالري انرژي دارد.

كيوي داراي مقادير زيادي آنزيم حل كننده پتاسيم به نام پاپايين است كه از نظر تجاري براي نرم كردن گوشت مفيد است اما احتمال دارد براي برخي افراد آلرژي زا باشد. بويژه افرادي كه به آناناس حساسيت دارند مستعد حساسيت به اين ميوه نيز هستند. اين آنزيم با پختن ميوه به سرعت از بين مي رود.

به اين ترتيب استفاده از كيوي خام در دسرهاي حاوي شير يا هر فراورده لبني ديگر نامناسب است زيرا اين آنزيم در عرض چند دقيقه در حاليكه بوي بسيار بدي توليد مي كند شروع به حل كردن پروتئين شير مي نمايد.

متأسفانه آنزيمهاي كيوي در معده به وسيله اسيد معده از بين مي رود. اما اسيد معده بعد از خوردن غذاهاي گوشتي و لبني زياد‘ مقداري خنثي مي شود و آنزيمهاي كيوي مي توانند مدت كوتاهي فعاليت كنند و اين زمان كافي است تا مواد پروتئيني در اثر اين آنزيمها به قطعات كوچكتري تجزيه شوند و اين امر عمل هضم غذاهاي سنگين را در معده و روده آسانتر مي كند.

كيوي مانند قرص آسپرين موجب رقيق شدن خون شده از ايجاد پلاك در خون جلوگيري مي كند. اين ميوه به دليل خاصيت كاهندگي كه بر سطح تري گليسيريد دارد ‘ از غلظت خون مي كاهد و از تنگ شدن عروق و بروز انواع سكته ها جلوگيري مي كند.

جالب است بدانيد كه ويتامين C در كاهش علائم بيماري آسم بسيار موثر است و مطالعات نشان داده كودكاني كه در هفته ۷تا۵ عدد از اين ميوه مصرف مي كنند داراي علائم تنفسي كمتري نسبت به كودكاني هستند كه در هفته فقط ۱ عدد ميل مي كنند.

كيوي سيستم حفاظتي بدن را تقويت مي كند و از بروز سرطان جلوگيري مي نمايد.

كيوي با داشتن ويتامينC و اسيد قهوه ‘ دو ماده اتساسي ضد سرطان در اختيار مي گذارد.

كيوي پادزهر سيگار

سيگاري ها به ويتامين C بيشتري نياز دارندو زيرا مواد سمي مخصوصاً راديكالهلي آزاد موجود در دود سيگار ويتامينها را از بين مي برد. بنابراين سيگاريها بايد حدود ۴۰% بيشتر ويتامين C مصرف كنند. اين مقدار با خوردن ۲ عدد كيوي كسب مي شود.

كيوي بمبي عليه استرس:

استرس و كمبود خواب روي بدن انسان اثر مي گذارد. هركس مي خواهد به اين وضع دچار نشود بايد در روز ۴ عدد كيوي بخورد. ۴ عدد كيوي را در طول روز تقسيم كنيد. مثلاً صبح‘ ظهر‘ بعدازظهرو عصر. چون بدن انسان نمي تواند ويتامين C را ذخيره كند.

۶ دليل براي كيوي خوردن وجود دارد:

۱- ۳ گرم فيبـر دارد كه كلستـرول را كاهش داده از سرطان جلوگيـري مي كند و به كنترل انسولين كمك مي نمايد.

۲- در مقايسه با يك عدد پرتقال هم اندازه خود ‘ ويتامين C بيشتري دارد.

۳- حاوي مقادير قابل توجهي آنتي اكسيدان محلول در چربي است( ويتامينAوE ) كه براي مبارزه با راديكالهاي آزاد مفيد مي باشد.

۴- حاوي فيتوناتريفت هايي از جمله كاروتنوئيد و فلاوونوئيد است كه تحقيقات نشان داده كه DNA را از آسيبهاي مربوط به اكسيژن محافظت مي كند.

۵- حدود ۱۰% از پتاسيم پيشنهادي روزانه را داراست ( حدود ۳۰۰ ميلي گرم ) .

۶- حاوي مقادير زيادي فولات است كه بدن را در مقابل بيماريهاي قلبي ‘ سرطان و غيره محافظت مي كند و براي شكل گيري هموگلوبين حامل اكسيژن ضروري است.

مضرات:

كيوي داراي مقدار زيادي اگزالات است كه موجب تشكيل سنگ در كليه و كيسه صفرا مي شود. به همين دليل بار يافراد مستعد سنگ كليه و سنگ صفرا مضر است.

بهترين روش نگهداري:

هنگام خريد اين ميوه آن را در ميان انگشتان خود قرار دهيد و در صورتي كه بر اثر فشار جزئي ‘ نرمي زير دستان خود احساس كرديد از خريد آن صرفنظر كنيد. اين ميوه را مي توانيد در دماي اتاق نگهداري كرده و به مدت چند روز ذخيره كنيد.

هرگز اين ميوه را كنار سيب ‘ گلابي و سيب زميني قرار ندهيد زيرا از اين ميوه ها گازي متصاعد مي شود كه موجب رسيدن بيش از حد اين ميوه مي شود.اما اگر نارس باشد مي توان ان را در كنار ميوه هاي ذكر شده قرار داد تا فرايند رسيدن تسريع شود.هرگز به اندازه ميوه توجه نكنيد و تصور نكنيد ميوه بزرگتر ارزش تغذيه اي بيشتري دارد.

طرز تهيه دسر با كيوي:

مواد لازم:

كيوي ۳ عدد

سيب ۱ عدد

نعناع تازه به ميزان دلخواه

يخ به ميزان لازم

كيوي و سيب را خرد كرده و در مخلوط كن به صورت پوره درآوريد. سپس آن را در ظرف يا ليوان مورد نظر ريخته به ان يخ اضافه كرده و با نعناي تازه و تكه هاي سيب و كيوي تزيين و سرو كنيد.